BG-български език / CS-čeština / DA-dansk / DE-Deutsch / EN-English / EL-ελληνικά / ES-Español / ET-eesti / FI-suomi / FR-français / GA-Gaeilge / HR-hrvatski jezik / HU-magyar / IT-Italiano / LT-lietuvių kalba / LV-latviešu valoda / MT-Malti / NL-Nederlands / PL-Polszczyzna / PT-Português / RO-Română / SL-Slovenščina / SL-Slovenščina / SV-Svenska

Maidir leis an gComhaontú Comhpháirtíochta Eacnamaíche idir an tAontas Eorpach agus Stáit Chomhphobal Forbraíochta Dheisceart na hAfraice atá sa Chomhaontú Comhpháirtíochta Eacnamaíche

Is comhaontú saorthrádála atá dírithe ar fhorbairt é EPA AE-SADC idir an tAontas agus sé Pháirtí ó Chomhphobal Forbraíochta Dheisceart na hAfraice (SADC): An Bhotsuáin, Eswatini, Leosóta, Mósaimbíc, an Namaib agus an Afraic Theas. Síníodh é an 10 Meitheamh 2016 agus tá sé á chur i bhfeidhm go sealadach ón 10 Deireadh Fómhair 2016 i leith, cé is moite de Mhósaimbíc, ar cuireadh tús lena chur i bhfeidhm sealadach an 4 Feabhra 2018. 

Faoin gComhaontú, faigheann gach Stát SADC EPA, seachas an Afraic Theas, rochtain saor ó dhleacht agus saor ó chuóta le haghaidh a n-earraí uile (seachas airm agus armlón) ar mhargadh an Aontais. Chomh maith leis sin, tá an tAontas tar éis dleachtanna custaim a bhaint go hiomlán nó go páirteach ar 98.7 % d’allmhairí a thagann ón Afraic Theas (ó thaobh méid na trádála de). Baill d’Aontas Custaim Dheisceart na hAfraice (SACU) — i.e. Stáit SADC EPA seachas Mósaimbíc — déanann siad taraifí ar 86 % d’allmhairí ón Aontas Eorpach a bhaint go hiomlán nó go páirteach. Tá táirgí íogaire áirithe amhail mótarfheithiclí chun earraí a iompar, agus olaí peitriliam eisiata ó léirscaoileadh. Mar Thír is Lú Forbairt (LDC), déanann Mósaimbíc céatadán níos lú d’allmhairí ón Aontas a léirscaoileadh (74 % i dtéarmaí mhéid na trádála). Féadfar idirbheartaíocht a dhéanamh amach anseo ar léirscaoileadh seirbhísí, trádáil agus infheistíocht.

Maidir leis an meastóireacht ar an EPA

Tar éis roinnt blianta de chur chun feidhme, déanfar anailís i staidéar meastóireachta ar na tionchair eacnamaíocha, shóisialta, chearta an duine (lena n-áirítear cearta saothair) agus ar an gcomhshaol a bheidh ag cur chun feidhme EPA AE-SADC.

Is iad Comhairleoirí Eacnamaíocha BKP, gnólacht taighde eacnamaíoch agus comhairliúcháin atá bunaithe sa Ghearmáin, a dhéanann an mheastóireacht, i gcomhar le taighdeoirí Eorpacha agus Afracacha. Cuireadh tús leis an obair i mí an Mhárta 2023 agus leanfaidh sí ar aghaidh thar 14 mhí. Ar an suíomh gréasáin seo cuirfimid ar an eolas thú faoi dhul chun cinn na meastóireachta, lena n-áirítear comhairliúcháin le páirtithe leasmhara, chomh maith leis na tuarascálacha go léir a táirgeadh (tuarascáil tionscanta, eatramhach agus deiridh) a fhoilsiú.

Cronograma da avaliação

13 de março de 2023

A avaliação começa

17 de maio de 2023

Rascunho do relatório inicial publicado

31 de maio de 2023

Reunião de diálogo com a sociedade civil

15 de junho de 2023

Versão final do relatório inicial publicado

Julho de 2023

Lançada consulta pública online (até 30 de novembro de 2023)

Outubro a novembro de 2023

Workshops nacionais nos Estados do APE da SADC

11 de dezembro de 2023

Relatório de progresso publicado

Junho de 2024

Rascunho do relatório final publicado

11 de julho de 2024

Reunião de diálogo com a sociedade civil

Agosto/setembro de 2024

Relatório final publicado